Drievuldigheidszondag 2023 A
Schriftlezingen: Exodus 34,4b-6, 8-9 en Johannes 3,16-18
Mozes gaat alleen de berg op: het is tussen God en hem, en hij is de middelaar. Met stenen platen, zoals de eerste keer (Exodus 33,14). Maar die zijn kapotgegooid toen het volk ze afwees (33,8). Net als de eerste ‘tafelen’ zijn ze beschreven met Gods eigen handschrift (34,1). Het document heeft dus de status van God zelf. Daar mogen ze wel zuinig op zijn. Op de Sinaï is Mozes bij de Heer die vanuit een wolk zijn naam ‘Heer’ uitroept. “Hij ging hem voorbij”, niet in de zin van ‘hij ging hem achteloos voorbij’. Dit is de Bijbelse wijze om van Gods aanwezigheid te spreken, zie bijvoorbeeld Exodus 33, 18, 22, of 1 Koningen 19,11. In het voorbijgaan belijdt hij de naam ‘Heer’ en al wat bij deze naam hoort: barmhartig, genadig, geduldig, groot in liefde en trouw (Exodus 34,6vv). Deze ‘bekentenis’ van God (Let wel: De Heer zelf roept) geeft Mozes de moed te vragen: “Och Heer, wees zo goed en trek met ons mee”. Een wolk (Exodus 13,21), teken van Gods aanwezigheid: een wolk die er is en tegelijkertijd niet is want je kunt er zo dwars doorheen lopen en het niet eens merken. God gaat voorbij – en Mozes herkent Hem en knielt. Aan zo’n God durft Mozes wel te vragen: “wees zo goed en trek met ons mee”, een God die zich tot het duizendste geslacht verplicht.
Het evangelie gaat over Gods liefde die zich met name uit in het feit dat hij zijn eniggeboren Zoon heeft gegeven. Die zoon stelt eeuwig leven tegenover verloren gaan, en ‘verloren gaan’ tegenover ‘eeuwig leven, en ‘veroordelen’ tegenover ‘redden’ en ‘redding’ in plaats van afstraffing. Pater Jan Holman s.v.d. karakteriseert mijns inziens terecht de taal van Johannes als ‘verheven’. En dat alleen al geeft aan dat het over meer dan louter alledaagsheid gaat.
Henk Bloem, pastor
Blogs van de week
Drievuldigheid
De Cappadocische kerkvaders hebben veel bijgedragen om het woord ‘Drievuldigheid’ nader te verklaren. Christenen kregen van Joodse en islamitische gelovigen voor de voeten geworpen dat zij wel drie goden aanbaden: Vader, Zoon en Geest. Bij de Cappadocische kerkvaders noemt men: Bacillus van Caesarea, Gregorius van Nyssa, zijn jongere broer en vriend Gregorius van Nazianze. Zij leefden in de vierde eeuw in het Romeinse Rijk, in wat vandaag Turkije is. Zij leefden in een woest berglandschap met ondergrondse gangen en verblijven, gemaakt en gebruikt onder andere door christenen in de zware begintijd.
Het boek Wijsheid van Jesus Sirach dateert waarschijnlijk van rond 200 voor Christus en is geschreven in het Hebreeuws. Een kleinzoon van Jesus Sirach vertaalde het in het Grieks ten behoeve van de Grieken in Egypte. Het boek is voor de rooms-katholieken ‘deutero’ (=: in tweede instantie) canoniek daar men het ooit beschouwde als niet oud genoeg om als canoniek erkend te worden. Dat is later veranderd, maar hierdoor is Jesus Sirach door protestantse christenen als niet-canoniek beschouwd (en dus ook niet in de bijbel opgenomen).
L. Boff, Aan de rand van de hemel, 61vv: De verscheidenheid in God is als die van een orkest. De klank van de pauk past bij die van de trompet, de metalige klank van de hoorn vibreert samen met de zoete klank van de viool en de viool zingt mee met het totaal van de andere instrumenten, en alle tezamen vormen zij het ene symfonische klanklichaam.
Het woord ‘Drie-eenheid’ staat voor gemeenschap, knooppunt van relaties, eruptie van leven en van een energiestroom uit alle richtingen en in alle richtingen. Drievuldigheid betekent in wezen niets anders dan verscheidenheid in gemeenschap en gemeenschap in verscheidenheid.
Van de Mariënberggroep, wel meer op Pinksteren gericht, en dus op de Heilige Geest, dan op Drievuldigheid. Maar dat maakt voor Drievuldigheid niets uit. Wel?
Adem van Geest Adem van Geest
Brengt leven neemt weg
Tot Leven onze schroom.
Een goed woord tussen Hemelvaart en Pinksteren is reanimatie. Ik heb verteld dat Jezus niet OVER maar IN de leerlingen blies. Zoals ooit de Schepper God (zie Genesis 2,7) en hen zo nieuw leven, Pinksterleven, in blies. Is dat niet een reanimatie die ons allemaal goed zou doen?
ONZE VADER (een iets andere tekst)
U,
onze: “Hier ben ik”
overal.
Uw naam is ons onuitsprekelijk heilig
uw rijk van gerechtigheid en van vrede moge
groeien onder ons mensen.
Wat U wilt moge gebeuren
in de hemel ook op aarde.
Geef ons dagelijks brood en een bos rozen,
respect en liefde.
Vergeef ons als we schuldig zijn.
opdat ook wij elkaar kunnen vergeven.
En voer ons vastbesloten door alle verzoekingen heen.
Maak ons vrij van alles wat ons onmenselijk maakt.
Want van U is het Koninkrijk van gerechtigheid,
De kracht van de vrede en de heerlijkheid van de liefde, amen
En nog eenmaal transsubstantiatie
Zie een kind spelen met een stok, en die stok wordt een paard, en dat paard wordt een trein. De kinderen weten beter dan wij theologen wat transsubstantiatie is.
Henk Bloem, pastor
Ga terug naar het overzicht